Pamięć łączy – polsko-niemieckie spotkanie z historią

W ramach projektu „Pamięć łączy” od września 2024 do lutego 2027 roku realizowano serię działań poświęconych wspólnej historii pogranicza polsko-niemieckiego. Partnerami przedsięwzięcia są: Miasto Seelow (partner wiodący), Gmina Słońsk, Muzeum Miejskie Viadrina we Frankfurcie nad Odrą, Stowarzyszenie Historii i Dziedzictwa Gusow-Platkow e.V. oraz Stowarzyszenie Muzealne Kraju Związkowego Brandenburgia e.V.

Celem projektu było opracowanie i wdrożenie transgranicznej oferty turystycznej pod tytułem „Wypędzenie – przymusowa migracja – utrata kultury 1945” w regionie Odry i Warty. Inicjatywa skupiała się na losach ludzi zmuszonych do opuszczenia swoich domów i rozpoczęcia życia w nowej rzeczywistości powojennej Polski.

W czerwcu 2025 roku w Słońsku odbyły się warsztaty specjalistyczne, podczas których eksperci z obu stron Odry dyskutowali nad zagadnieniami przymusowych migracji i strat kulturowych. Wyniki tych debat stanowiły podstawę do przygotowania międzynarodowego sympozjum, które miało miejsce 5 listopada 2025 roku w Domu Kultury Küstriner Vorland w Küstrin-Kietz.

Sympozjum zgromadziło historyków, muzealników i badaczy zajmujących się dziejami pogranicza. Wśród prelegentów znalazł się m.in. Ryszard Skałba, dyrektor Muzeum Twierdzy Kostrzyn, który przedstawił referat na temat pierwszych powojennych lat w polskim Kostrzynie ukazując trudne początki odbudowy miasta po 1945 roku oraz tworzenie polskiej tożsamości na gruzach dawnego Küstrina.

Wystąpienia dotyczyły m.in. zmian demograficznych, strat materialnych i duchowych dziedzictwa kulturowego, a także współczesnych sposobów upamiętniania przeszłości. Efekty sympozjum ukażą się w formie drukowanej w publikacji, która ukaże się na początku przyszłego roku.